مقدمه:
سرزميني كه امروزه به نام جمهوري آذربايجان خوانده مي شود به دنبال شسكت ايران در جنگهاي خود با روسيه وطي قراردادهاي گلستان (۱۸۱۳ م) وتركمنچاي (۱۸۲۸م) از ايران جدا و به روسيه ضميمه گشت.
در طول تاريخ هيچ كشوري به اندازه روسيه قلمروهاي خاك ايران را براي هميشه به اشغال در نياورده است ،قلمروهايي كه طي دوره هاي درازمدت تاريخي زيرسيطره فرهنگي ايرانيان بودند يا دست كم خراجگذار ايران بودند بيشتر بخشهاي اسياي مركزي تقريبا به مدت سه هزار سال كانونهاي ممتاز فرهنگ وتمدن ايراني بوده واغلب اوقات تا اندازه اي تحت كنترل سياسي ايران قرار داشته اند.
در اوايل دهه ۱۹۹۰ شاهد تحولي عظيم در محو سياست جهاني بوده ايم. براي نخستين بار يك امپراطوري بدون جنگ از درون متلاشي شد.خروج يكي از اركان قدرت از گردونه نظام دو قطبي ژئوپلتيك جهاني را به گونه اي متاثر كرد كه تثبيت نظام جديد بر مبناي روابط ومناسبات بين الملل نياز به گذشت زمان دارد.
گورباچف در ۲۵ دسامبر ۱۹۹۱ از سمت خودكناره گيري كرد و اتحاد جماهير شوروي نيز از حوقي در ۳۱ دسامبر همچنين سال از بين رفت.فروپاشي اتحاد جماهير شوروي يك فرايند سياسي بود كه نتيجه آن تجزيه يك واحد يكپارچه به ۱۵ واحد سياسي با جغرافياي جدا از هم بود.
در اطراف ايران دولتهاي جديدي بنامهاي آذربايجان ،ارمنستان وتركمنستان ظهور كردند كه قبلا روابط اين جمهوريها از كانال مسكو انجام گرفت ليكن امروز آنها مستقلا مي توانند با همسايه خود يعني ايران تعامل داشته باشند.
با توجه به وابسته بودن بحث آذربايجان به قفقاز لازم است اشاره اي به منطقه قفقاز و اهميت آن از نظر ژئوپلتيك داشته باشيم.
قفقاز بعنوان منطقه سرحدي ايران در تاريخ گذشته خود موضوع رقابت قدرتهاي پيراموني بوده ومدتها نيز جزئي از سرزمين وقلمرو وحاكميت دولت ايران محسوب مي شده است.
اين منطقه در محدوده اي به وسعت چهارصدوبيست وپنج هزار كيلومتر بين غرب درياي خزر وشرق درياي سياه ودرهمسايگي شمال غرب ايران وشمال تركيه واقع شده است. رشته كوههاي قفقاز بزرگ به طور هزار ودويست كيلومتر در جهت شمال غربي از شبه جزيره تامان در تنگه كرچ(بين درياي سياه ودرياي آزوف) وجنوب شرقي تا شبه جزيره آبشوران در غرب درياي خزر در شرق جمهوري آذربايجان)كشيده شده است.

 فهرست مطالب:
مقدمه
بخش اول:
گفتار اول
مرز و مرزباني
گفتار دوم
برخي تعاريف واصطلاحات مرزي
الف) تعاريف واصطلاحات عمومي مرزي
ب)تعاريف واصطلاحات مربوط به رودخانه هاي مرزي
ج)تعاريف واصطلاحات مربوط به معاهدات مرزي

بخش دوم
گفتار اول
الف)وضعيت كلي مرزهاي جمهوري اسلامي ايران
ب)اطلاعاتي از مرز كشور جمهوري اسلامي ايران با كشور اذربايجان
ج)اطلاعات كلي راجع به كشور جمهوري اسلامي ايران
د)مرز ايران وجمهوري آذربايجان
هـ)اطلاعات كلي راجع به كشور جمهوري آذربايجان

گفتار دوم
مروري بر ژئوپلتيك استانهاي آذربايجان شرقي،اردبيل و گيلان
الف)موقعيت جغرافيايي
ب)سابقه تاريخي و مذهبي و ويژگيهاي ژئوپلتيكي
ج)جغرافياي طبيعي
د)جغرافياي انساني
هـ)شبكه ارتباطي
و)بررسي نظامي

بخش سوم
رژيم حقوقي رودخانه ارس و رژيم حقوقي درياي خزر
گفتار اول
رژيم حقوقي رودخانه ارس
گفتار دوم
رژيم حقوقي درياي خزر
الف)پيشينه رژيم حقوقي
ب۹مواضع كشورهاي ساحلي

بخش چهارم
گفتار اول
ناپيوستگي آذربايجان بانخجوان
گفتار دوم
بحران قره باغ
گفتار سوم
حضور امريكا در منطقه وگسترش ناتو به شرق

بخش پنجم
گفتار اول
دلايل همگرايي واگرايي اقوام ترك آذري زبان،باج ۱٫ايران
گفتار دوم
ادعاي ارضي قفقاز نسبت به مناطق پيراموني
گفتار سوم
وضعيت دفاعي آذربايجان
گفتار چهارم
مشكلات امنيتي آذربايجان
گفتار پنجم
بررسي دلايل اهميت كشور آذربايجان براي ايران

بخش ششم
نتيجه گيري وپيشنهادات
فهرست منابع

نوع فایل : ورد (doc)

حجم فایل : ۷۱ کیلوبایت (zip)

تعداد صفحات : ۸۵ صفحه